Matka Polka na emigracji: o kulturze, zwyczajach i tradycjach

Wielkiej Brytanii mieszkam od 6 lat. Kultura, zwyczaje i tradycje są znacznie różnią się od tych, które poznałam w Polsce. Tym, co determinuje rzeczywistość, jest wszechogarniająca uprzejmość i dystans. W Wielkiej Brytanii dominują uprzejme zwroty, dobierane są w taki sposób, aby ktoś nie pomyślał czegoś złego. Nie mówi się tu bezpośrednio o tym, co leży na sercu, ale zatrzymują dla siebie lub mówią dopiero wtedy, gdy nie ma kogoś w pokoju. Polacy dla odmiany znani są ze swojej bezpośredniości, co według brytyjskiej kultury uchodzi za… niegrzeczność. Owszem, możemy znaleźć wiele podobieństw, ale bardzo dużo dzieli polską i angielską kulturę oraz tradycję.

Święta Wielkanocne w UK

W Wielkiej Brytanii wielką wagę przywiązuje się do Wielkanocy. Święta te mają wymiar duchowy, a najważniejsze jest śniadanie wielkanocne. Podobne Brytyjczycy obchodzą Easter Day. Bardzo podoba mi się gra, w której dzieci biegają i szukają czekoladowych jajek w ogrodzie oraz w domu. To taka tradycja, która łączy pokolenia i wywołuje uśmiech na ustach. W Polsce najczęściej przychodzi królik wielkanocny, który przynosi mały podarunek dla dziecka.

Święta Narodowe w Wielkiej Brytanii

Brytyjczycy hucznie obchodzą w Dzień Majowy (1 maja) – „May Day”. To tradycyjne święto wiosny i płodności, które znane jest z pikników na świeżym powietrzu i dekoracji pełnych wstążek i kwiatów. W Polsce jest to Święto Pracy, które obecnie traktowane jest, jako dzień wolny, wstęp do tzw. „majówki”. Ważnym dla Polaków dniem jest Święto 3 maja – Uchwalenie Konstytucji, w Wielkiej Brytanii jest to także dzień wolny od pracy nazywający się Early Spring Bank Holiday.

Kolejnym z ważniejszych świąt w Anglii jest Dzień Świętego Jerzego (23 kwietnia). Brytyjczycy świętują wówczas życie i śmierć świętego Jerzego, który podobno pokonał smoka. Obchody zazwyczaj obejmują parady, imprezy i powiew flagi z „Krzyżem Świętego Jerzego”.

Jak obchodzi się Święto Zmarłych w UK?

Mieszkając w Wielkiej Brytanii nie spotkałam się ze Świętem Zmarłych wiążącym się z celebracją miejsca pochówku bliskiej osoby. Generalnie, cała oprawa śmierci wygląda nieco inaczej, niż w Polsce. Gdy w UK ktoś odchodzi z tego świata współpracownicy wysyłają kartkę i kwiaty dla osoby żyjącej z wyrazami współczucia. Na pogrzeby idzie sama najbliższa rodzina, rzadko kiedy pojawiają się dalecy krewni i rzesze znajomych. W Polsce mamy zwyczaj pożegnać się z kimś, kogo znaliśmy idąc w korowodzie chowanej osoby. Święto Zmarłych w Polsce obchodzimy bardzo uroczyście -zanosząc znicze i kwiaty dla osób, które odeszły z tego świata. Jest to także dzień wolny od pracy.

Wielka Brytania – Święto Niepodległości

W Polsce obchodzimy ten dzień bardzo tradycyjnie, idziemy na mszę dziękując Bogu za niepodległość, odbywają się festyny i złożenie kwiatów pod pomnikami, grobami nieznanych żołnierzy. W Wielkiej Brytanii święto to nazywane jest on Dniem Pamięci, który upamiętnia koniec I wojny światowej. Wiele osób nosi wtedy czerwony mak w kieszeni lub jako broszkę – to znak ukazania pamięci dla poległych. Oba kraje łączy jednak data Święta Niepodległości, które przypada na 11 listopada.

Bonfire Night – co to jest?

Bonfire Night tobrytyjski festiwal, który odbywa się 5 listopada. Być może spotkałaś się ze stwierdzeniem „Remember, remember the 5th of November”. Jest to noc ucztowania z ogniskiem i fajerwerkami, choć wizerunek Guy Fawkes jest spalony w ogniu. Guy Fawkes brał udział w spisku prochu z 1605 roku, który miał na celu wysadzenie Izby Parlamentu w celu zabicia króla Jakuba I i jego rządu. Atak był jednak nieskuteczny. Po tym, jak został złapany, został umieszczony w Tower of London. Uroczystości odbywają się w całej Wielkiej Brytanii. W wielu regionach, uroczystości obejmują również wesołe miasteczka, rozrywkę rodzinną i specjalne jedzenie oraz napoje.

Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii

W Polsce obchodzimy je od Wigilii, która przypada na 24 grudnia. Zasiadamy wtedy do wieczerzy, jemy postne potrawy, a dzieci otwierają prezenty. W Anglii popularne jest otwieranie prezentów 25 grudnia – w Christmas Day, ale wiele rodzin (zgodnie z ustaloną przez królewską rodzinę Windsor tradycją) otwiera jeden prezent w Wigilię po luncheon. Oficjalnie jednak Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii zaczyna się 25 grudnia. Wszystko koncentruje się zazwyczaj na dawaniu prezentów dla przyjaciół i rodziny i uczęszczanie na specjalne nabożeństwa w kościele. Prezenty te zazwyczaj otwiera się po przemowie królowej, czyli po godzinie 15. Anglicy zazwyczaj rezerwują miejsce w ulubionej restauracji i tam jedzą świąteczny obiad – Christmas Dinner.

Świąteczny pracowniczy posiłek

Bardzo popularne w Wielkiej Brytanii jest także wspólne wyjście do restauracji lub zorganizowanie wspólnego pracowniczego posiłku dla wszystkich pracowników. Wówczas jest czas, na budowanie relacji, pobycie ze sobą i poświętowanie razem Świąt Bożego Narodzenia. W Polsce również wiele przedsiębiorstw podtrzymuje taki zwyczaj, który zazwyczaj nazywa się Wigilią pracowniczą.

Dzień Boxing Day (26 grudnia)

Tradycyjnie Boxing Day był dniem po Bożym Narodzeniu, w którym słudzy mogli świętować, ponieważ służyli swoim mistrzom dzień wcześniej. Obecnie wygląda to nieco inaczej – ludzie robią zakupy dzień po Bożym Narodzeniu, aby uczcić tę okazję. Często w Wielkiej Brytanii jest to dzień ogromnych wyprzedaży.

Magiczna moc kartek

Anglicy kartki z życzeniami i dają je sobie na każdą okazję – urodziny, Święta Bożego Narodzenia, narodzenie dziecka lub z wyrazami smutku (gdy ktoś z bliskich osób odejdzie). W UK nawet w pracy i w szkole dostajemy stos karteczek bożonarodzeniowych. Wysyłają kartki z każdej z okazji, ale także… zupełnie bez powodu. Oni po prostu uwielbiają kartki! W Polsce zazwyczaj dajemy sobie kartki przy specjalnych okazjach, takich jak: ślub, urodziny czy imieniny. O ile kiedyś, zwyczaj wysyłania kartek był popularny, o tyle obecnie robi się to sporadycznie. Nie zdarzyło mi się także zobaczyć, by ktoś wysyłał ją załączając kondolencje.

Jak ubierają się Brytyjczycy?

Kultura ubioru w Wielkiej Brytanii jest bardzo różna. Dla mnie osobiście ogromnym zdumieniem było to, że dzieci w wózku są bez bucików, a także bez skarpetek, gdy jest bardzo zimno na dworze. W taki sposób Anglicy hartują swoje dzieci. Pracując w Collegu zauważyłam też, że nawet w momencie nadejścia zimy wiele osób zakłada krótkie bluzki, szorty czy klapki.

Niejednokrotnie spotkałam się z opiniami Polaków, że Brytyjczycy nie mają poczucia stylu i ubierają się nieodpowiednio do miejsca pracy. Muszę przyznać, że nie dziwi tu nikogo mama w piżamie, która odwozi dziecko do szkoły. W Polsce zwracamy zdecydowanie większą uwagę do stylu ubioru w miejscach publicznych i w pracy.

Polskie i Angielskie tradycje na emigracji

Mieszkając w Wielkiej Brytanii staram się kontynuować tradycje polskie. Uczę mojego syna polskich tradycji i zwyczajów podczas ważnych uroczystości. Pokazuję mu, że nie ma znaczenia, gdzie mieszkamy – sercem jesteśmy z rodakami w tak ważnych dniach, jak Święto Flagi lub Dzień Niepodległości. Staramy się z mężem przekazać mu polskie tradycje i zwyczaje, trzymając się tego, co znamy z lat spędzonych w Polsce. Owszem, synek chodząc do szkoły uczy się kultury i tradycji angielskiej, bo przecież tutaj się wychowuje. Uważam jednak, że mieszkając na obczyźnie warto przekazywać swojemu dziecku kulturę, z której wywodzą się rodzice. Ono i tak w przyszłości podejmie samodzielną decyzję o tym, co będzie bliskie jego sercu, ale ważne, by pokazać mu tradycje i zwyczaje wynikające z jego korzeni.