Jakiś czas temu brałam udział w warsztatach, gdzie nauczyłam się komunikacji asertywnej.
Poprzednio bardzo często zdarzało mi się naginać swoje zasady na rzecz drugiej osoby. Zazwyczaj te
sytuacje nie były komfortowe, pomimo, iż w środku we mnie wrzało to nie pokazywałam tego na
zewnątrz. Obiecywałam sobie, że następnym razem podobna sytuacja się nie wydarzy. Powiem tej
osobie, szczerze co myślę o jej zachowaniu. Zanikała u mnie asertywność i nie umiałam nazwać i
wyrazić tego co tak naprawdę czuję. Czy zdarzyło Ci się tak? Mi niejednokrotnie i uważam, że nauka
asertywności jest niezwykle ważną umiejętnością.
Czym jest ASERTYWNOŚĆ?
Asertywność jest komunikatem, w którym ty żyjesz w zgodzie z samą sobą. Jest to przede wszystkim
umiejętność komunikacji z drugim człowiekiem. Odsłaniasz to jak się z tym czujesz oraz umiejętnie
odmawiasz gdy jest taka potrzeba. Definicja asertywności jest taka, że:” Jest to kompetencja
wyrażania swoich EMOCJI, bez INTENCJI ranienia innych ludzi.”
Cztery rodzaje postaw asertywnych:
1) Uległość- jest to zachowanie, w którym Ty jesteś w porządku, a ta druga osoba nie jest w
porządku względem Ciebie. Ten typ ma brak poszanowania swoich praw.
2) Agresywny- Twoje zachowanie nie jest w porządku, ale moje zachowanie względem Twojego
jest w porządku. Ten rodzaj zachowania charakteryzuje się brakiem poszanowania praw
innych.
3) Manipulacyjne- jest to zachowanie, w którym występuje balansowanie pomiędzy
zachowaniem agresywnym, a uległym zależnym od sytuacji.
4) Asertywne- jest to zachowanie najbardziej pożądane. Twoje zachowanie jest w porządku, ale
także moje zachowanie jest w porządku. Szanujemy swoje sprawy a także sprawy innych.
Rodzinny dom a zachowanie Asertywne
My jako dzieci posiadaliśmy w sobie postawę asertywną. Mówiliśmy głośno, że coś się nam podobało
bądź nie, nazywaliśmy swoje uczucia wprost. W zależności od tego w jakim domu się
wychowywałyśmy może nastąpić w nas wzrost asertywności, a co za tym idzie większe poczucie
własnej wartości, wyrażania swoich potrzeb. Czy Twoje zdanie się liczyło, tak samo jak innych
domowników? Nikt niczego Ci nie narzucał? Jeśli jednak nie wychowywałaś się w domu, gdzie była
asertywność, a panowała zasada „dzieci i ryby głosu nie mają” to występuje w nas zachowanie uległe
bądź agresywne.
Ludzie testują innych ludzi
Często zdarza się tak, że gdy podejmujemy naukę, nasze zachowanie się zmienia. Zaczynamy
stawiać zdrowe granice. Być może zdarzyło Ci się usłyszeć takie słowa, że mocno się zmieniłaś.
Wynika to z faktu, że przyzwyczailiśmy tę osobę do innych warunków. Pozwalałyśmy na
przekroczenie naszych granic. Warto komunikować się w sposób zdrowy w celu poczucia
swojego bezpieczeństwa, a także aby żyć tak jak Ty byś tego chciała, a nie tak jak inni tego
oczekują. Ważne, abyś nie czuł się atakowany czy oceniany. Jeśli ktoś będzie próbował
przekroczyć Twoją granicę bądź sukcesywnie przekracza, czujesz wewnętrzne nadużycie.
Powiedz STOP i wytłumacz na poziomie faktów, a nie domysłów. Wyznaczamy zdrową granice danej osobie co może zrobić, a na co nie wyrażamy swojej wewnętrznej zgody. Komunikować się w sposób asertywny pozwala zbudować relacje z innymi.
Dlaczego nie zawsze jesteś asertywna?
Wynika to z faktu, że nie znasz swoich wartości. Wartości to są rzeczy, które są dla nas ważne.
Warto znać siedem swoich największych wartości, którymi się kierujemy w życiu. Gdy będziesz
świadoma swoich wartości, będzie Ci łatwiej utrzymać komunikaty asertywne. A może uprawiasz
tak zwane „czarnowidztwo”?. Być może masz taką umiejętność w sobie, w której przewidujesz
co dana osoba odpowie i co sobie myśl na dany temat. To są Twoje założenia, a nie co tak
naprawdę ta dana osoba myśli o danej sytuacji. Nie będziesz świadoma tego co ktoś ma na myśli,
dopóki ktoś nie powie Ci co tak naprawdę sądzi. Może to także wynikać z jednego faktu, że nie
czujemy się osobą wartościową.
Asertywny kod komunikacji
Ja podczas warsztatów nauczyłam się schematu, w jaki sposób powinnam komunikować się
według kodu, który zaczynamy od: CZUJĘ – KIEDY TY- OCZEKUJĘ np. Czuję złość, kiedy Ty się
spóźniasz. Oczekuję, że następnym razem będziesz na czas. Jest to ważne, aby używać takiej
formy wypowiedzi i nauczyć się nazywać swoje uczucia. Warto mówić o swoich uczuciach na
podstawie faktów, a nie używając ogólników. Nie mówiąc słynnego „Ty zawsze”, a odnosić się do
konkretnego wydarzenia, do sytuacji jaka jest teraz.
Rozbudowany Kod Asertywności
Jest to zapowiedź konsekwencji zachowania wobec Twojego rozmówcy. To znaczy CZUJĘ – KIEDY
TY- OCZEKUJĘ – JEŚLI TEGO NIE ZROBISZ- DZIAŁANIE. Np. Czuję się zawiedziona, kiedy Ty nie
dotrzymujesz danego słowa. Oczekuję, że w przyszłości dotrzymasz słowa. Jeśli tego nie zrobisz,
będę zmuszona przerwać naszą współpracę. Ważne jest, aby te słowa były wypowiedziane wraz
ze zrobieniem danej konsekwencji. Wynika to z faktu, że gdy nie nastąpi konkretne działanie
osoba pomyśli sobie, że tylko pogadała, a i tak będzie miała brak poczucia jakiejkolwiek
konsekwencji. Nie będzie Cię brała ona na poważnie. Musi być obopólny szacunek, słuchanie
siebie nawzajem, a także zrozumienie drugiej osoby.
Przekraczanie granic
Jeśli będziesz za każdym razem pozwalała, aby ktoś przekraczał Twoje granice, będzie Ci ciężko
żyć w zgodzie ze samą sobą. Możesz mieć poczucie, że nie jesteś wartościową osobą, bo ktoś na
siłę próbuje przekroczyć Twoje wybory, próbuje narzucić swoją wolę przez co konsekwencją jest
fakt, że przestajesz ufać samej sobie i temu co podpowiada Ci Twoja własna intuicja. Ważne jest
abyś dbała o swoje potrzeby przez co będziesz mogła się zbudować silniejszą i pewniejszą siebie.
Będziesz miała większy szacunek i zrozumienie dla samej siebie. Pamiętaj, że masz wybór i
podejmujesz decyzję, jak ktoś Ciebie traktuje.
Jak poradzić sobie z krytyką?
W asertywnej rozmowie chodzi przede wszystkim o szczerość. Mówię, jak jest na podstawie
faktów. Dlaczego TY tak czujesz? Odzywa się takie pytanie w Tobie. Jeśli ktoś będzie mówił Ci
rzeczy przykre, możesz się zgodzić z daną opinią bądź też nie. Aby sytuacja mogła być dalej
asertywna i zgadzasz się z krytyką Twojego rozmówcy, możesz powiedzieć: „Też tak uważam”,
„Też tak o sobie myślę”. Jeśli jednak nie zgadzasz się z faktem, co rozmówca powiedział na Twój temat możesz powiedzieć: „Mam inne zdanie na ten temat”, „Myślę o sobie inaczej.” Jeśli nie
czujesz się gotowa, aby porozmawiać na dany temat, powiedz to wprost. Możesz użyć takich
słów: „Wrócę do Ciebie z tym tematem jak będę czuła się gotowa”. Ważne w asertywności jest
to, że intencją nie jest zranienie drugiej osoby.
Poznajcie samych siebie
Uważam, że powinniście poznać samych siebie, mieć świadomość swoich wyborów i
podejmować decyzje w jaki sposób ktoś powinien was traktować. Abyście potrafili wyznaczać
granice i mieli otwartość do tego, aby zakomunikować, jeśli coś Wam wyraźnie leży na sercu. Być
uważnym i zaobserwować moment by być asertywnym. Pamiętaj, że asertywność jest to
kompetencja wyrażania EMOCJI, bez INTENCJI ranienia innych osób. To Ty uczysz innych, w
jaki sposób mają Ciebie traktować. Masz pełne prawo do tego, aby przedstawiać swoje prośby,
dopóki będziesz uznawała, że ktoś może Ci odmówić. Masz także pełne prawo do wyrażania
siebie, swoich opinii, potrzeb, uczuć; tak długo, dopóki nie będziesz raniła innych.
Swietny przekaż Aniu 🙂 Sama ucze sie asertywności , książka Kamilii Rowińskiej bardzo pomogła jej kurs równiez 🙂 Gratuluję i trzymam mocno za Ciebie kciuki, za dalszy rozwój 🙂 Agnieszka